07:52 "Içki syryň aýtma her bir namarda" | |
«IÇKI SYRYŇ AÝTMA HER BIR NAMARDA...» Üstünligiň beýleki bir gizlin syrlarynyň biri — adamlary tanamak. Kim bilen gatnaşmaly, kimlerden gaçarak durmaly, kimiň ýüpüne odun goýmaly, kimiňkä goýmaly däl... ynha, şular we beýlekiler üstünlige ýetmekde möhüm hasaplanýan şertlerdir. Ilki bilen, ynsanyň öz-özüni tanamagy, soňra bolsa beýlekileri tanamagy durmuşda üstünlik gazanmagyň şertli belgileridir. Magtymguly atamyzyň şygyrlarynda ynsanlary tanamak hem-de bedasyl ynsanlaryň ýanynda öz abraýyňy, mertebäňi goramak barada juda jaýdar aýdylan setirler bar. Şol setirleri okanyňda beýik akyldaryň dünýä, durmuş, ynsanlar baradaky pikirleriniň näderejede çuňdugyna ýene-de bir gezek göz ýetirýärsiň. «Paş eder seni» atly şygryndaky: Sam-sam adam bilen oturma, turma, Zynhar, namart bilen hemsöhbet gurma, Gadyrdan dostuňdan ýüzüň öwürme, Barsaň, depesine täç eder seni — diýlen setirler biziň üstünlige barýan ýolumyzda duş gelip biljek dürli häsiýetdäki adamlara juda seresaply çemeleşmelidigimizi örän sada dilde nygtaýar. «Gymmat ýagşydyr» atly şygrynda bolsa: Haýr işleri taşlap bet iş eýländen, Dost bolup dostundan syryn gizländen, Hudany unudyp ýalan sözländen Segsen-togsan ýaşan arwat ýagşydyr — diýip belleýär we ýalançyny, dostlugyna müňkürlik edýäni, erbet işlere baş goşup, Allatagalany ýatdan çykarany özümize ýakyn tutmazlygy aýdýar. «Ýakança bolmaz» atly şygrynda hem bu barada: Köňli gara bile bolmaňlar ülpet, Ýokar ondan dürli-dürli kesapat, Herçent ki kömüre eýleseň yzzat, Alnyňa garasy ýokança bolmaz — diýen pikirleri öňe sürýär. Hakykatdan-da, köňli päk bolmadyk ynsanyň niýeti-de päk bolmaýar, onuň dostunada nepi degmeýär. Şonuň üçin Magtymguly atamyz beýle ynsanlardan daşda gezmelidigini nygtaýar. Ynsan tanamagyň syrlary barada aýdan akyldarlardan Abu Reýhan al-Biruny hem şeýle diýýär: «Ýoldaş bolma, dost bolma, bihuda bibaş bilen». Amerikan taryhçysy Edward Çanning bolsa bu barada: «Okap başarsaň, her bir adam bir kitapdyr» diýip nygtaýar. Serkerde Napoleon Bonopartyň sözi bolsa bu barada şeýleräk: «Bagtly günlerimde adamlary tanaýandyryn öýdýärdim, emma maňa olary diňe söweşde tanamak nesip etdi». Şageldi ÝABANOW "Nesil" gazeti. 14.03.2023 ý | |
|
Ähli teswirler: 3 | |
| |