22:54 Odunçy artist / hekaýa | |
ODUNÇY ARTIST Seniň çaşyryp giden beýniňi ýene özüm ýygnadym, eý, meniň hem maddy, hem ruhy taýdan ideal edip döreden aşyk gyzym. Şu nukdaýnazardan seretmändirin, bir gün gidip biljegiňi, üstesine, söýgiň owuntyklaryny syryp-süpürip howlymyň öňünde üýşürip gitjegiňi oýlamandyryn. Başga bir ideal näzenini ýene-de döretmek üçin düşmerin basga. Galyberse-de, sensizlige halys öwrenişipdirin welin, özüm ideallaşyp barýan indi. Ýekeje zat ýetenokdy saňa ýa artykdy juda. Olam men, ýa ýetmedim, ýa artykdym. Indiki ýatlajak bolýan wakamda seniň saçlaryň ýok, ýöreýşiňdäki agyrdan alýan ädimleriň aşagynda ezilmeýänem. Bu waka iki köçe aňyrdan akýan salmaň ýokarsynda ýaşaýan goňşularmyz barada. Ozal mikraýonymyz birdi, soň bölündi. Ol uzak goňşularymyzyň biri agasydy, biri inisi. Inisi köne öýünde galypdy, birnäçe ýyl ozal. Agasynyň jaýy gojaman we aňarsy-bärsine diwar ýetmeýän atyzlydy. Ulagly barmalydy. Nämedir ýa haýsydyr bir sebäp bilen agasy kiçisiniň öýüni ýykyp-ýumurmak üçin ogullaryna buýruk berdi. Inisi bolsa öz ogullaryna käýäp, abanyp gelýän güýji sowurmagy buýurdy. Elbetde, ikinjiň ýaşlaram kiçidi. Ýönekeýje wakajyk, men bulary saňa aýtmanam bilerdim, asyl hiç kime-de dil ýarman oňýardym. Ýöne dynç alyş güni tutulan balyk mysaly dilem towlana-towlana suwa gaçýar. Sözler bolsa hälki salmany doldurman akýan suw ýaly gidip otyr. Maşgalaň gohy ile nämä gerek boldy bilmändim şonda, bu wakany biri gowja ýazypdyr-da, teatra beripdir. Olaram halap, anşlag edip oýny goýarman boldular. Şol oýna tomaşa etmäge gidipdim, senem bardyň. Doly ýadymda däl, barmydyň şonda ýanymda. Artistler elinde baryny edýärler welin, pýesa şowly çykmasa maýmyn bolaňda näme?! Tomaşaçylar näme gorüp, näme eşidenlerinem aňşyrmadylar. Biri agaň, biri iniň tarapdary. Bizem köne mikraýondaş bolup, güýjümiz ýetmese-de uşajyk sözlerimizi gaýgyrmandyk. Teatryň çyrasy öçende diňe her kim ullakan wakanyň sahnalaşmagyna garaşdy. Ol ondanam uly çykdy, ýagny ses. Tark, soň ýene batly tark, ýene-de tark. Artist gara beräýenok. Asyl şol oýna alynmadyk güýçli artisleriň biri sahnaň arkasynda, aýnasy çala açyk howluda odun çapýan eken. Ol tarkyldy şondanmyş, ýüreklere suw sepildi. Seňem gulagyň deşilere gelipdi, ana, ýadyma düşdi, bileje gidipdiris. Ol odunlary çapyp näme etjekkä diýipdik, tutuş sahna niýetlenen ekeni barysy. Her burçunda oklanyp, tutaşmagyna garaşdylar. Teý bir kükürt tapylman geçdi. Ahyrsoňy masgaraçylyga çydamynyň çägi dolan ýaňky artistiň özi saý-sebäp bilen sahna çykyp, odunlardan birkisini ýygnan boldy. Asyl görsek ýaňky baş gahryman aga-ini şol odunlar bilen uruşmaly ekenler. Goňşy golamlaram olara odun daşap bermeli. Seniň näzikligiň ýüpekden örülensoň uruş, goh, bular sahnada hem oýnalsa ýüregiň gyýylýan eken. 'Hih' diýip içiňi çekeniň henizem kölümi aýyrdýar. Seni döredemde ähli erbetlikden we gödeklikden halas edipdim. Bulam şonuň doly bişişen miwesidi. Ýere düşseň toprak buýsanç bilen götererdi seni. Uzaga çeken oýunda artyk lezzet alyp bilmän çykyp gezim edeli diýdik. Şeýdibem birtopar tomaşaçylaryň içinden syrygyp geçdik-de, teatr binasynyň arkasyndaky baga tarap ýöneldik. Tark, tark... ýene şol ýaňky daýy, wiý, güýçli artist. Ýanyna bardyk. Kömekleşeli diýdik, bärde munuň näme geregi bardy, azaltmaly diýdi töwerekdäkileri. Çöpleşeli diýdim, beýle zerurlygam ýok eken, dumly-duş doly eken odundan. Bize nämüçin çalt gaýtdyňyz diýdi, içimiz gysdy diýdik. Soňy gowy gutarýa, çalt giriň, puşman etmersiňiz diýdi. Halys bolmasa gaýdaýarsyňyz... Yzymyza ýumlukdyk, tomaşaçy toplumynyň arasyndan boş ýer tapyp çökdük. "Sen ilki başladyň, eger atamyzyň öýüne biziň islemeýän myhmanlarymyzy getirmedik bolsaň basmazdyk", "Seň öz öýüň bar, giň hem kaşaň, sana näme mundan" diýende, inisi çekinibräk jogap gaýtardy. Bar goňşulary kiçiniň ýanyndady, hakyky durmuşda-da. Arakesmedäki aýdymy gowy görýärdiň, eý, meniň juwan gaharymyň goja duýgusy. "Odun oduna bakar / Arada salma akar / Odunça muň parhy köp / Baryny özi ýakar"... Tomaşaçylar alyp göterdiler yzyny... Barybir ýene uzaga çekdi. Seniň ýalbarýan gözleriň ýalnyna galkan tutmak çetindi. Aýaga galdyk, birden batly düňküldi ýaňlandy zalda. Indi gutarar öýtdük, bu gezek palta sygryň guýrugyna degäýendir öýtsegem, başdan-aýak guryp galan agajyň köküne degipdir. Şonuň agdarylyşynyň sesi eken. Tisginip gidişiň ýaňy bir höwürtge deý ýygnalan dagynyk saçlaryňda mesgen tutan ürkek guşlary uçuryp goýberdi. Olaryň ganat urşunda bize-de ýol göründi. Ýene teatryň arkasyna geçdik. Sen gazap bilen odunçyň elindäki paltany garbap aldyň-da çapmaga başladyň. "Me saňa, al, ýene gerekmi"... Gadymy döwrüň merdana zenanlary janlandy gözümiň öňünde. Seniň kämilligiňe beýle aýratynlyklaram goşanyma özümden hoşal boldum. Ýuwaş-ýuwaş daşlaşyp barýardyk tarkyldydan, gaharly odunçydan. Çyndanam, şeýdip çapmak nämä derkar bolduka? Byçgylasa-ha sesem çykmazdy, dogrusy, onda gaharam çykmaýar. Içiňi sowatjak bolsaň – odun çapmaly. Yza çalaja gaňrylyp seretsem, maňlaý derini süpürip, biziň goşa bilbil bolup barşymyza syn edip durandygy göze ildi. Berekella, arasynda kütelýän paltany ýiteldýänem eken ol goja. Seniň dymyşlygyň oýnuň täsirinden däldigine gözüm ýetensoň, ýoly başga ýana çekdim, biziň mikraýona tarap. Saga sowuldyk-da sägindik. "Ana seret, şol diýýän goňşularymyň öýleri. Hol ulusy agasy, kiçisi inisiniňki. Ýaňky oýny biziň ýanymyzdaky goňşy ýazypdy. Ýöne edil odun bilen biri-birlerine haýbat atarlar öýdemokdym". "Iň bolmanda söz bilen düşündiräýmeli ekenler, söz odundan gaty güýçli ahyry"... Muňa-da jogabym bardy, hem şu wagt gelen sms-e, hem seniň diýýänleriňe. Gepi süýndüresim gelmedi. Sebäbi seniň çaşyryp giden pikirleriňi barybir özüm ýygnamaly, ýygnadymam. Anha-da biziň howlymyz, näçe owuntyk üýşürseňem, ýel gelip baryny dagydar ýaly bir etmäweri. Şol günki oýun gutarmady, saňa bolan duýgularymam. Senden soň birki ideala duşdumam, aslynda sen barkaň, ýöne olar meniň käbir eserim üçin zerurdy. Salmadan böküp geçip atyza girdim. Ullakan köneden galan töňňe bardy, sen görüp ýetişmediň, giren dessime palta ýapyşdym. Sensizligi dyzym bilen döwdüm, güýjümiň ýetmedigini töňňä goýup, paltaň ýeňsesi bilen ýençmäge başladym. Gurap ýetişmedik şahalaryny topraga dürtdüm, gözüm bilen suwardym... © Seýran OTUZOW | |
|
Ähli teswirler: 12 | |
| |