TÜRKMEN EDEBIÝATY


14:37
Zaman hem-de gybat etmezek dostlar barada

ZAMAN HEM-DE GYBAT ETMEZEK DOSTLAR BARADA

10-luk awtobusy diňe Teke bazaryna, Ors bazaryna, Awtokombinata däl-de, eýsem-de bolsa başga ýerlerik hem äkidýämiş...
Nira?
Jogabyny aşakda hödürlenýän ýazgydan tapyp bilersiňiz.
Ony arhiwimden tapdym. "Tozanlaryny kakyşdyryp" size hödürleýän.
Awtory men däl.

ZAMAN HEM-DE GYBAT ETMEZEK DOSTLAR BARADA

Söygüli dostlar!
Şu söhbetdeşlikde size wagty ýerlikli ulanmagyň, isrip etmezligiň ähmiýeti barada iki agyz söz aýtmakçy.

Geçen ýyl bir žurnalda täsin bir makala okapdym. Ol makalada wagtyň ähmiýeti barada aýdylyp, şeýle bir sorag bilen okyja ýüzlenilýärdi. Size günde 86400 dollar berilsedi. Ýa-da banka sizin adyňyza şonça pul geçirsediler, soňra-da şeýle diýseler:

- Saňa şonça pul berýäris. Ýöne şu puly bir günüň dowamynda harçlamaly borsuň, eger-de gutaryp bilmeseň agşam hasabyňy öçüreris. Şu günden ertire hiç zadyň galmaz – diýseler näme ederdiňiz?

Soň sözi wagta, zamanyň tygşytly ulanylyp ulanylmazlygy meselesine getirýärdi. Her günde 24 sagat, her sagatda 60 minut we her minutda da 60 sekunt... Jemi günde 86400 sekunt. Ömrümiziň soňky günüdigini bilip otyran bolsak, soň kimdir biri gelip sekunty bir dollardan ömrine ömir goşjak diýse, ähli baýlygyny şu söwda harçlamajak adam barmy? Onda, biz ňäme, bolanja zadymyzy biderek oduk-buduklara berer ýaly gaty baýmy?

Ömriň gysgalygyndan şikaýet etmedik, wagtyň çalt geçendiginden zeýrenmedik adam ýok diýen ýaly. Bar hem bolsa, maňa duş gelen däldir. Hemmämiz hemişe işimize ýetişip bilmeýändigimizden zeýrenýäris. Bir tarapdan-da elimize berlen ömür sermaýasyny nädip bolgusyz zatlara paýlap bankrota düşüp boljakdygynyň aladasyny edýäris.

Ýene bir adam, başga bir ýerde okapdym, häzir kimiň diýeni-de nirede diýeni-de ýadyma düşenok, şeýle diyyärdi:

“Dostum! Peýdasyz işlerden eliňi çekmegi başaryp bilseň, uly uly üstünlikler gazanyp bilersiň.”

Menem ol adam ýaly diýýärin. Diňe “öli wagtlarymyzy” janlandyrmak bilen köp zady başaryp bileriz. Meselem biz talypmy? Öýe awtobus bilen gidýän bolsak, günde şol bir peýzažlary synlap otyrmak adamy ýadatsa gerek. Belki göwnümedir, her gün, şol bir oglanlar ýa gyzlar bilen hemişe edýän gürrüňlerimiz adamy bizar edäýmeli ýaly. Belki-de monotonlukdan halas bolup bolanok. Kim bilýär? Ýöne...

Siz bir okap görsediňiz. Onda 10-luk bilen diňe Teke bazaryna, Ors bazaryna, Awtokombinata däl-de, eýsem-de bolsa islendik ýeriňize, islendik paslyňyza-da gidip boljakdygyny görerdiňiz.

Üniwersitetiň howlusunda otyrsyňyz. Hökman pylan kursdaşyň, pylan ýoldaşyň bilen gürründeş bolmaly diýen zat ýok. Islendik filosofy, şahyry, ýazyjyny çagyryp bolýar. Hiçisem “Men geljek däl. Seniň bolup oturşuňy halamok. Pylan häsiýetiňi halamok” diýmeýär. Ynanmasaňyz barlap göräýiň. Hem Olar gyýbat hem edenoklar.
Bölümler: Oýlanmalar | Görülen: 82 | Mowzugy paýlaşan: Мango | Teg: Hüdai Jan | Рейтинг: 5.0/2
Похожие материалы

Awtoryň başga makalalary

Ähli teswirler: 6
avatar
0
1 Bagabat • 15:23, 23.11.2022
Gysgaça aýdaň-da:
DURMUŞA KREATIW GÖZ BILEN BAKYŇ!
KITAP OKAŇ!
...diýýä-dä.
Dogry hemmesem. Gowy zatlar aýdýa. Ýöne...
Gynansagam, ynsanyň zanny diýip bir zat bar.
Kitap hiç haçan diri söhbetdeşiň, diri dostuň ornuny tutuşlygyna tutup bilmeýär.
Mysal: nähili gyzykly kitap okap oturan bolaly ýa-da aňrybaşy gyzykly kino tomaşa edip ýatan bolaly, dostumyz ýa-da sylaýan bir adamymyz jaň etdigi, taşlaýas-da şoň bilen bolýarys.
Kitapdan kän zady öwrenip bolýar. Ýöne, ýaşamany öwrenip bolmaýar. Ýaşamany diňe ýaşap öwrenmeli.
"Özgelerden bir ädim öň ädip, şonça-da öňüňi görüp bilseň baý bolýarmyşyň. Iki ädim öň ýöreseň beg bolýarmyşyň. Üç ädim öň barsaň han bolýarmyşyň... we ş.m. Iň soňunda-da ýedi ädim öň ätseň weli bolýarmyşyň" diýip halk arasynda ynam bar. Dogry, kän okap-okap, gaty kän zatlary öwrenip bolýar. Hyýalyň, üşügiň güýçli bolsa, islendik maglumaty beýlekilerden has çalt özleşdirip, islendik hadysalary has çal seljerip, durmuşyň islendik wakasyna döredijilikli göz bilen garabam bolýar. Ýöne "nesibe" diýibem bir zat bar.
Materialistler: "Hemme zat adamyň özüne bagly" diýip näçe käkeleseler käkeläbersinler.  Nesibäňde şol zat ýok bolsa, açlyk höküm sürýän ülkede kerwen doly bugdaý unuň eýesi bolubam baýaman bilersiň.
Ýöne, bu aýdylanlar: "alma biş agzyma düş" diýip, öz nesibäň asmandan inerine garaşyp ýatmaldygyny aňlatmaýar. Öňem bir rowaýatda aýdylyşy ýaly: "Hudaýyň bermegi üçin özüňdenem bir "ähem-ühüm" gerek ekeni".
Şo sebäpdenem Beýik Mogol Şahynşahy Akbar şanyň özüniň paýhasly weziri Birbala beren: "Kysmatmy ýa tagalla?" diýen sowalyna, meň pikirimçe, diňe şeýle jogap bermeli:
-Kysmat hem Tagalla!
Kysmat-a düşnükli. Indi tagalla nämeden ybarat?
Tagalla seniň hemişe öz kysmatyňa taýýar bolmagyňdan ybarat. Mysal üçin: günlerde bir gün saňa tötänden köne tanşyň sataşýar-da, özüniň daşary ýurt firmasynda işleýändigini, eger-de şol dili gowy bilýän bolsa firmada gowy aýlykly iş bardygyny aýdýar. Senem şo dili bilýärsiň. Sebäbi öz wagtynda birdenkä şunuň ýaly bir teklibiň bolmagyna ýagşy umyt bilen şol dili gowy öwrenmek üçin tagalla etdiň, okadyň, öwrendiň, kurslara gatnadyň. Ýa-da sen hiç hili tagalla etmediň-de, şo dili bileňok. Hemişe kimdir biriniň (ejeň-kakaň, doganyň, daýyň, daýzaň, dostuň, gaýynlaň, doganoglanyň, obadaşyň, goňşyň, gullukdaşyň we ş.m.) özüňi goldaryna garaşyp, "Bokurdagy deşen Özi, şondan ötürmäge bir döwüm tötegem ýetirer ahyrynda" diýip, takdyryňa ten berdiň ýördüň.
Indi şu mysalgetirilen ýagdaýda, 99 göterimde durmuşda kimiňki çüwerkä?
Elbetde, gündelik
durmuşda: “Akylly ogluna gelin
gözläp başlaýança akmak ogluny üç öýerer” diýilýän halatlaryna-da sataşmak bolýar. Ýöne,
adatça, ýazgydyň beren mümkinçiliklerinden ýerlikli peýdalanmagy başarýanlaryň
we şondan peýdalanmaga taýýarlyklylaryň edeni ugruna bolýar.
Diýmek, ýene-de
paýhas çarhy aýlanýa-dolanýa-da, ýokarda aýdylan iki nesihata direýär
duruberýär:
- DURMUŞA KREATIW
GÖZ BILEN BAKYŇ!
KITAP OKAŇ! (ýagny, özüňizi üznüksiz kämilleşdiriň,täze-täze zatlary öwrenmäge dyzaň we ş.m.)... :-).
avatar
0
2 Bagabat • 15:27, 23.11.2022
Tekstde harp ýalňyşlyklary kän ekeni:
1. "Gyýbat" - gybat;
2. "Abtokombinata" - awtokombinata.
Harp ýetmezçiliginiň öwezine ýazylan iňlis harp düzümleri "sh" we ş.m.
"pulu"- puly;
"güniň" - günüň...
Garaz, redaktirlense gowy boljak.
avatar
0
3 Мango • 15:36, 23.11.2022
düzedişdirdim, öz-ä.
sag boluň aýdanyňyza.
avatar
0
4 Bagabat • 15:50, 23.11.2022
Orfografiki, grammatiki ýalňyşlyklar, edil bir ýazylan zadyň manysyny ýoýýan zatlar-a däl-le welin, onda-da owaly bilen sowatsyzlyk göreldesini görkezýä, şeýle ýazgylar.
Onsoňam раздражат edýär.
Belligi şoň üçin etdim-le.
Özüm-ä näme bolanda-da okap çykýan-la.
avatar
0
5 Балканов • 18:11, 01.05.2023
Pikirler dagynyk, ýa meniňki ýa-da awtoryňky. Makalaň düýp manysyna düşünmedim. Eger-de, HÜdaý janyň makalasynyň asyl nusgasy bilen tanyşyp bolsa, onda Mangonyň hem aýtjak bolýan pikirine düşünmegim mümkin.
avatar
1
6 Мango • 20:44, 01.05.2023
Hormatly Balkanow. Bu söhbetde meniň aýtjak bolýan zadymam, aýdan zadymam ýok.
Awtory - Hüdai Jan. Özi türkem bolsa bu ýazgysyny türkmen dilinde ýazan bolmaly, ýagny originaly türkmençe.
avatar

Старая форма входа
Durmuş adaty bolardan has süýji, Men howa şarynda uçup barýaryn
© AÝGÜL BAÝADOWA
EDEBIÝAT KAFESINDE
Özüm özümi synlap, haýran galdym. Ýyl, ömür diýlеn zat adamy nä hala salýar ekеn?!
© HYDYR AMANGELDI
EDEBIÝAT KAFESINDE
Men adamlary diňlemegi gowy görýän
© UMYT KÜLE
EDEBIÝAT KAFESINDE
Baglar, Ynanmañ, Gara gyşyñ Gününe!!
© MEŇLI AŞYROWA
EDEBIÝAT KAFESINDE
Azajyk ýazylan zatlary okamagy halaýan. Sebäbi gysga zada başlaýaň we tamamlaýaň
© MANGO
EDEBIÝAT KAFESINDE
Bäh, aýna-da garraýan eken..
©LAÇYN PÜRJÄÝEWA
EDEBIÝAT KAFESINDE