20:34 Gernika, Merji, Melje we men | |
GERNIKA, MERJI, MELJE we MEN  1. 1937-nji ýylda Ispaniýada graždanlyk urşy gidýärkä faşistler tarapyndan Gernika şäheri asmandan bombalanýar. Üç sagadyň içinde alty müň ilatly şäheriň iki müňüsi heläk bolýar. Bombalanmadan soň üç günläp Gernikanyň ody öçmeýär... 2. Pablo Pikassonyň «Gernikasy» bu tragediýa bagyşlanýar. Eser ölüm, zulum, ejir we ejizlik barada. Kartinanyň çep tarapynda elinde çagasynyň jesedi bolan bagry para aýal. Arkasynda öküz. Merkezi böleginde jan howlundaky at. Atyň burny adamyň kelle süňküniň şekilinde. Atyň aýagynyň astynda öldürilen esger. Ol çapylan eli bilen döwülen gylyçy gysyp dur. Atyň ýokarsynda zulum edilýän türme kamerasynyň lampasy. Ol göze meňzeýär. Atyň sag tarapyndaky penjereden wakalary synlaýan aýal görünýär. Elinde çyra. Aşakda ol çyra umyt bilen ymtylýän aýal figurasy. Öküziň arkasynda ganaty gyrylan guş. Sag tarapda ellerini asmana uzadýan figura... 3. 1940-njy ýyl. Gernika wakasyndan üç ýyldan soň. Faşitleriň goşuny Pariže girýär. Gestaponyň ofiserleri Pablo Pikassonyň ussahanasyna gelýärler. Olar stoluň üstündäki duran «Gernikanyň» fragmentleri bolan bölek surat-otkrytkalary synlap: «Bu siziň işimizmi?» - diýip soraýarlar. Pikassonyň jogaby nagt bolýar: «Ýok! Bu siziň işiňiz!». Bu jogapdan soň Pikassonyň diri galmagy geň zat, faşistler hiç zat diýmän ussahanadan çykyp gidýäler. 4. Suratda şu güne çenli kän üns bermedik bir zada gözüm düşdi.  Elinde çagasynyň jesedi bolan aýalyň gözleri asmana dikilen. Çagaň gözleri asmanda.  Öldürilen esgeriň açyk gözleri asmanda.  Sag tarapdaky figuraň diňe gözleri däl, elleri hem asmana uzaýar...  Hat-da ganatlary gyrylan guşam asmana ymtylýar. 5. Ölüm, zulum, ejizlik... baradaky «Gernika» ýene-de iki sany termini ýada saldy «Merji» we «Melje». Merji – ýüz tutuljak ýer (инстанция). Melje – sygynyljak ýer (убежище). 6. Ýüzüňi öwrüp ýüzlenmek, sygynmak we elleriňi açyp dilenmek üçin kyýamata garaşmak dogrumyka? Depderler beriljek we: «Bu siziň işiňiz» diýiljek. Biziňem sesimiz çykmaz. Sebäbi hakykatdanam iş biziň işimiz. © MANGO. 2013.ý. | |
|
| |
| Ähli teswirler: 4 | |
|
| |
